Bouwproject Boschgaard in Den Bosch uniek voorbeeld van circulair bouwen
Bouwbedrijf Versteegden uit Erp: ‘Het kan écht anders’
Bouwproject Boschgaard in Den Bosch trekt veel aandacht. Het uitvoerende bouwbedrijf Versteegden uit Erp kreeg op donderdag 23 februari Koning Willem-Alexander op bezoek. Wat is er zo bijzonder aan het project waar Versteegden mee bezig is? Drie woorden vatten het samen: duurzaamheid, circulariteit en sociale participatie. En wat natuurlijk ook belangrijk is, er wordt geld verdiend. Het loont.
Bouwbedrijf Versteegden bouwt in opdracht van woningcorporatie Zayaz in Den Bosch aan een voor Nederland uniek circulair woonproject. Duurzaamheid wordt gecombineerd met sociale participatie. Wat betekent dit?
Maar liefst négentig procent van de bouwmaterialen werd eerder gebruikt en krijgt een tweede leven in Boschgaard. Dat is circulariteit.
Er wordt rekening gehouden met zo min mogelijk CO2 uitstoot. Toepassing van aardwarmte, goede isolatie, regenwater wordt hergebruikt, groene daken en gevels voor de biodiversiteit, serre’s die zonlicht toelaten en nog veel meer. Dat zijn voorbeelden van duurzaam bouwen.
En Versteegden combineert dat duurzaam en circulair bouwen met zelfwerkzaamheid van de bewoners. Het initiatief van Boschgaard komt namelijk volledig vanuit de toekomstige bewoners. Vanaf het begin van het project hebben de ‘Boschgaarders’ met alle betrokkenen aan tafel gezeten. Ze kozen zelf wie Boschgaard ging ontwerpen en bouwen. En nu zijn ze samen met Versteegden aan de slag. Door die zelfwerkzaamheid kan de huurprijs van de woning laag blijven. Dat is sociale participatie.
Ecologisch wonen
Naast de duurzaamheid die we toepassen in de bouw, is ook in het ontwerp ecologie enorm belangrijk geweest. In een bouwteam met de architect Superuse en de Boschgaarders hebben we op zoveel mogelijk vlakken de vooruitstrevendst optie gekozen die haalbaar was. Dit levert een interessant pand op. Groene energie maar ook vooral minder verbruik. En dus is Boschgaard zo ontworpen dat het optimaal gebruikt maakt van passieve energie, zodat er dus ook minder verwarmd of gekoeld hoeft te worden.
Oogsten
Bouwers hebben geen tijd om tweedehands materiaal te gaan zoeken. Dat werd dus een belangrijke taak voor de bewoners. Zij gingen ‘oogsten’. Ze struinden heel het land af op zoek naar materialen. Ze zochten bij slopers, tussen afval van bedrijven en op internet. En bouwbedrijf Versteegden verwerkte al deze materialen. Op dit gebied is de Erpse bouwer een pionier in Nederland.
In samenwerking met woningcorporatie Zayaz zet Versteegden 19 sociale huurwoningen neer in Den Bosch Oost, gecombineerd met een buurtcentrum. Boschgaard wordt gebouwd op de plek van een oud buurthuis in de Graafse Wijk. Er wonen straks een kleine dertig mensen. Het bouwplan kwam dus volledig uit de koker van de bewoners. Zayaz betaalt en blijft eigenaar. Het is een project geworden dat de buurt en de stad weer een stukje mooier maakt. Maar het is vooral ook een wijkje geworden dat het milieu niet tot last zal zijn.
Consequenties
Het circulaire bouwen heeft wel wat consequenties. De bewoners zijn zo fanatiek gaan oogsten dat het bouwterrein te klein werd voor opslag. Zo lag er bijvoorbeeld een grote hoeveelheid plafondplaten uit een slooppand. Eigenlijk zijn die platen altijd afval. Maar niet voor Versteegden. Die gebruikte het oude systeemplafond als onder-isolatie. Maar voor de platen gebruikt konden worden, lagen ze wel in de weg op de kleine bouwplaats. Daarom werd een loods gehuurd. Daar kon het materiaal liggen tot het moment dat het werkelijk nodig was en op maat gemaakt kon worden. Belangrijk is dus dat er opslagruimte in de buurt van een bouwplaats is.
Het loont
Het oogsten van materiaal en op maat maken kost tijd. In de bouw geldt, hoe sneller je wat kunt maken, hoe meer geld eraan verdiend kan worden. Maar het kan dus ook anders. Een voorbeeld: Versteegden bouwde het geraamte van de woningen met gebruikte balken. Dat was uiteindelijk een besparing van ruim 130.000 euro. Circulair bouwen loont dus wel degelijk.
Uiteraard moeten de nieuwe woningen aan alle eisen voldoen zoals bijvoorbeeld brandveiligheid. Met al dat hergebruikte materiaal en toepassen van nieuwe bouwvormen is dat spannender dan bij een reguliere bouw. Maar het is zeker te doen. Daarom past Versteegden deze manier van bouwen nu ook toe bij andere bouwprojecten.
